Wyprysk kontaktowy alergiczny
Jak się objawia kontaktowy wyprysk alergiczny?
U podłoża tego typu zmian skórnych leży nadwrażliwość na niektóre związki, powodowana nieprawidłową reakcją immunologiczną organizmu. Reakcja zapalna skóry objawia się grudkami wysiękowymi, pęcherzykami wypełnionymi płynem surowiczym, dość uporczywym swędzeniem, zaczerwienieniem. W zależności od tego, jak silny jest stan zapalny i jak długo trwa, objawy kontaktowego wyprysku alergicznego mogą się zmieniać (nasilać).2
Ile trwa i jak może przebiegać ta choroba?
Wyprysk kontaktowy o charakterze alergicznym ma postać ostrą lub przewlekłą. Czas trwania i przebieg zapalenia skóry zależy od wielu czynników, m.in. od tego, jak długi jest kontakt z alergenem, jak silne jest stężenie tego alergenu, jakie podejmuje się środki zaradcze etc. Czasami udaje się uporać z problemem w kilka tygodni, a czasami leczenie trwa kilka lat, nie przynosząc spodziewanych efektów.
Jakie są przyczyny wyprysku kontaktowego?
Istnieje ponad 2 tys. substancji, które mogą wywoływać alergiczny wyprysk kontaktowy. Z wieloma z nich każdy styka się na co dzień. Mogą to być składniki perfum, farb do włosów, czy kosmetyków, proszków do prania, niektóre leki, chemikalia stosowane przy produkcji odzieży czy butów, elementy ubrań, biżuteria, a nawet przedmioty codziennego użytku (np. rękawiczki, klamki, paski). Najczęstszymi alergenami są: guma, nikiel, chrom, kobalt, formaldehyd.2
W jaki sposób wygląda diagnoza i leczenie?
Podjęcie stosownego leczenia wymaga diagnozy – trzeba oznaczyć alergen, który wywołuje wyprysk uczuleniowy. Robi się w tym celu tzw. testy płatkowe, które umożliwią rozpoznanie alergenu. Gdy już wiadomo, co jest przyczyną problemu, należy unikać kontaktu z danym alergenem.3
Alergiczny wyprysk kontaktowy leczy się miejscowo, a niekiedy także przyjmując przeciwhistaminowe środki doustne, które działają przeciwświądowo. Zmiany skórne traktuje się różnie, w zależności od stopnia ich zaawansowania. Lekarze zalecają zwykle kortykosteroidy (zwężające naczynia krwionośne) w postaci maści lub kremu.4 Jednym ze stosowanych kortykostroidów jest octan hydrokortyzonu, który nie tylko obkurcza naczynia krwionośne, ale również poprzez swoje miejscowe działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe, skutecznie likwiduje objawy alergicznego wyprysku kontaktowego. Octan hydrokortyzonu to substancja czynna, która w dawce 10 mg/g od niedawna dostępna jest bez recepty w produkcie Maxicortan. Można go stosować u dorosłych i dzieci powyżej 12 roku życia. Nie należy stosować go dłużej niż 7 dni bez konsultacji z lekarzem.
1 Rożalski M., Blicharz L., Samochocki Z., Nadwrażliwość kontaktowa na nikiel u pacjentów chorych na atopowe zapalenie skóry, Dermatol Rev/Przegl Dermatol 2017, 104, s. 135.
2 Kieć-Świerczyńska M., Zasady diagnostyki, orzecznictwa i profilaktyki chorób zawodowych skóry, Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi 2010, s. 20-25.
3 Dobek J., Panaszek B., Alergologia w praktyce lekarza POZ. Lekarz POZ, 2016, 2(2), s. 129.
4 Śpiewak R., Alergia kontaktowa – diagnostyka i postępowanie. Alergia Astma Immunologia 2007; 12 (3): 109-127.